〰〰〰〰〰〰〰〰〰✨•⚫•✨

 سوره روم آیه۲۵ 

~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~
آیه۲۵) وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّماءُ وَ الأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذا دَعاکُمْ دَعْوَةً مِنَ الأَرْضِ إِذا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ

〰〰〰〰〰〰〰〰 •✨•⚫•✨•
آیه ۲۵) از آیات او این است که آسمان و زمین به فرمان او برپاست; سپس هنگامى که شما را (در قیامت) از زمین فرا خواند، ناگهان همه خارج مى شوید (و در صحنه محشر حضور مى یابید)!

~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~
تفسیر آیه۲۵) در آخرین آیه، بحث از آیات آفاقى را در زمینه تدبیر نظام آسمان و زمین و ثبات و بقاى آنها ادامه داده، مى فرماید: یکى دیگر از آیات عظمت حق این است که آسمان و زمین به فرمان او برپا است (وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّماءُ وَ الأَرْضُ بِأَمْرِهِ).
یعنى، نه تنها آفرینش آسمان ها، که در آیات قبل به آن اشاره شد، آیتى است، که برپائى و ادامه نظام آنها نیز آیتى دیگر مى باشد، چه این که: این اجرام عظیم در گردش منظم خود، احتیاج به امور زیادى دارند، که مهمترین آنها محاسبه پیچیده تعادل نیروى جاذبه و دافعه است.
پروردگار بزرگ، آن چنان این تعادل را سامان بخشیده، که میلیون ها سال، بدون کمترین انحراف در مسیر خود گردش مى کنند.
و به تعبیر دیگر، آیه گذشته اشاره به توحید خلقت بود، و این آیه، اشاره به توحید ربوبیت و تدبیر است.
تعبیر به قیام و برپائى آسمان و زمین، تعبیر لطیفى است که از حالات انسان گرفته شده، چرا که بهترین حالات انسان براى ادامه فعالیت ها حالت قیام است که قادر بر انجام همه حوائج خود مى باشد، و تسلط کامل بر اطراف خویش دارد.
تعبیر به امر در اینجا اشاره به نهایت قدرت پروردگار است، که براى ادامه حیات و نظم این جهان پهناور تنها یک فرمان او کافى است.
و در پایان این آیه، با استفاده از زمینه بودن توحید براى معاد بحث را به این مسأله منتقل ساخته مى فرماید: سپس هنگامى که شما را از زمین فرا مى خواند، ناگهان همه خارج مى شوید (ثُمَّ إِذا دَعاکُمْ دَعْوَةً مِنَ الأَرْضِ إِذا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ).
کراراً در آیات قرآن دیده ایم که، خداوند مسأله معاد را با تکیه بر نشانه هاى قدرت او در آسمان و زمین اثبات مى کند، و آیه مورد بحث نیز یکى از آنها است.
تعبیر به دَعاکُم (شما را فرا مى خواند) اشاره به این است: همان طور که براى تدبیر و نظم جهان یک فرمان او کافى است، براى بعث و نشور و رستاخیز نیز یک دعوت او کفایت مى کند، مخصوصاً با توجه به جمله إِذا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ که اذا در آن به اصطلاح براى مفاجاة است، روشن مى سازد که با یک دعوت او همه ناگهان بیرون مى ریزند.
ضمناً تعبیر دَعْوَةً مِنَ الأَرْضِ نشانه روشنى بر معاد جسمانى است، که انسان در رستاخیز از این زمین فرا خوانده مى شود 

~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•
〰〰〰〰〰〰〰〰〰✨•⚫•✨

?یک دوره کامل درس خداشناسى
در آیات ششگانه گذشته، بحث هاى گوناگونى پیرامون خداشناسى مطرح شده که مجموعاً یک دوره جالب را تشکیل مى دهد، از آفرینش آسمان گرفته تا آفرینش بشر از خاک، و از پیوند محبت خانوادگى گرفته، تا خواب آرام بخش در شب و روز، از تدبیر نظام و جهان بالا گرفته تا برق آسمان و نزول باران و اختلاف زبان ها و رنگ ها، یعنى مجموعه مناسبى از آیات آفاقى و انفسى.
جالب این که، در هر یک از این شش آیه، دو بخش از دلائل توحید ذکر شده تا یکى زمینه سازى کند، و دیگرى تحکیم و تأکید، درست همانند آوردن دو شاهد عادل براى اثبات یک مدعا، که مجموعاً دوازده شاهد صادق را براى قدرت بى پایان حق تشکیل مى دهد!

? چه کسانى از این آیات الهام مى گیرند؟
در ذیل چهار آیه از این شش آیه، تأکید شده است که، در این امور نشانه هاى روشنى است براى متفکران ، عالمان ، شنوایان و عاقلان ولى در آیه اول و آخر، این موضوع دیده نمى شود.
فخر رازى در این زمینه، چنین توضیح مى دهد: عدم ذکر آن در نخستین آیه، ممکن است به خاطر آن باشد که، آیه اول و دوم که پشت سر هم قرار گرفته، هر دو از آیات انفسى سخن مى گوید و یکسان است.
و در آخرین آیه، مطلب به قدرى وضوح پیدا کرده که دیگر نیاز به توضیح بیشتر و تأکید بر تعقل و تفکر نیست.
جالب این که، نخست سخن از تفکر به میان مى آورد، سپس از علم ; چرا که تفکر پایه و زمینه ساز علم است، بعد از آن سخن از گوش شنوا است; چرا که در پرتو علم و آگاهى، انسان آماده شنیدن و پذیرش حق مى شود، همان طور که قرآن مى گوید: فَبَشِّرْ عِبادِ * الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ: به بندگانم بشارت ده * آنانى که سخنان را مى شنوند و از بهترین آنها پیروى مى کنند.
و در آخرین مرحله، سخن از عقل است چون آنها که گوش شنوا دارند، سرانجام به مرحله عقل کامل، خواهند رسید.
این نکته نیز قابل توجه است که در ذیل نخستین آیه، سخن از آغاز آفرینش انسان و انتشار نسل او در زمین است (ثُمَّ اِذا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُون).
و در آخرین آیه نیز، سخن از خروج و نشور انسان ها در قیامت است (اِذا أَنْتُمْ تَخْرُجُون).
اولى آغاز است و آخرى انجام.
تفسیر نمونه)
•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•~•⚫