#وَذَا_النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَی فِي الظُّلُمَاتِ أَن لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ ﴿۸۷﴾ ?
✅و ذوالنون را (ياد كن) آن گاه كه خشمگين رفت و پنداشت كه ما هرگز بر او قدرتی نداريم تا در (دل) تاريكي­ها ندا درداد كه معبودی جز تو نيست. منزهی تو راستی كه من از ستمكاران بودم ]
1⃣ ✅علی بن ابراهیم گفته است كه منظور از آن،‌ یونس علیه السلام است، و «وَ ذَا النُّونِ» صاحب ماهی«۱».2⃣ ✅علی بن محمد بن جهم، از امام رضا علیه السلام در حدیثی كه مأمون از ایشان در باره عصمت پیامبران پرسید، روایت می كند كه ایشان در پاسخ مأمون گفتند: آری، پیامبران معصومند. مأمون گفت: این آیه را برایم توضیح بده: «وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ». امام رضا علیه السلام فرمودند: او یونس بن متی علیه السلام است كه با خشم به سمت قومش رفت. عبارت «#فَظَنَّ» در این جا به #معنای_یقین كرد، می باشد،. بنابراین یقین كرد كه «أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ» یعنی روزی اش را بر او تنگ نمی كنیم، و معنای آن، به مانند این آیه است كه می گوید: «وَأَمَّا إِذَا مَا ابْتَلَاهُ فَقَدَرَ عَلَیْهِ رِزْقَهُ»«۲» [و اما چون وی را می‌آزماید و روزی‌اش را بر او تنگ می‌گرداند] در این هنگام «فَنَادَی فِی الظُّلُمَاتِ» یعنی در تاریكی های شب و تاریكی دریا و تاریكی شكم ماهی ندا داد كه «#أَن_لَّا_إِلَهَ_إِلَّا #أَنتَ_سُبْحَانَكَ_إِنِّی_كُنتُ_مِنَ #الظَّالِمِینَ» و این به خاطر ترك چنین عبادتی است كه در این جا و در شكم ماهی مرا برای انجام آن آزاد گذاشتی. سپس خداوند به او پاسخ گفت و فرمود: «فَلَوْلَا أَنَّهُ كَانَ مِنْ الْمُسَبِّحِینَ * لَلَبِثَ فِی بَطْنِهِ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ»«۳» [و اگر او از زمره #تسبیح ‌كنندگان نبود * قطعا تا روزی كه برانگیخته می‌شوند در شكم آن (ماهی) می‌ماند]». مأمون گفت: #آفرین_بر_تو، ای #ابا_حسن«۴».?

3⃣ ✅#امام_صادق_علیه_السلام فرمود: «رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم یك شب در خانه امّ سلمه بود و برای یك لحظه او #پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم را در بستر نیافت و ترس و واهمه ای زنانه او را در برگرفت و در گوشه و كنار خانه به دنبال پیامبر به راه افتاد، تا این كه به او رسید و ایشان را در گوشه ای از خانه یافت كه دستانش را بالا برده است و می گرید و می گوید: #خدایا چیزهای نیكویی كه تا به حال به من دادی، از من نگیر،‌ و حتی به اندازه یك چشم به هم زدن مرا به خودم وامگذار، #‌خداوندا! هیچ #دشمن_و_حسودی را نسبت به (حال) من #شاد_نگردان. خداوندا! از تو می خواهم كه هیچ گاه مرا به #بدی_هایی كه مرا از آن #نجات دادی، #بازنگردانی?.

✅سپس ام سلمه شروع كرد به #گریه كردن، تا این كه پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم متوجه گریه او شد و برگشت و فرمود: چه چیز تو را به گریه واداشته است ای ام سلمه؟ او گفت: پدر و مادرم فدایت شوند، چرا گریه نكنم حال آن كه تو با این جایگاهی كه در محضر خداوند داری و با وجود این كه خداوند تمامی گناهان پیش و پس تو را آمرزیده، از او می خواهی كه دشمنی را از (حال) تو شاد نگرداند و به اندازه یك چشم به هم زدنی تو را به خود وانگذارد و تو را به بدی هایی كه تو را از آن رهانیده، بازنگرداند و خوبی هایی كه به تو بخشیده، از تو نگیرد؟ سپس رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمودند: ای ام سلمه! چه چیزی وضعیت مرا تضمین می كند؟ #خداوند به #اندازه_یك #چشم_به_هم_زدن، #یونس بن متی را #به_خود_واگذاشت و آن كار از او سر زد»«۵».?

4⃣✅ امام باقر علیه السلام در مورد آیه «وَذَا النُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا» فرمود: یعنی از كارهای قومش خشمگین بود، و عبارت «فَظَنَّ أَن لَّن نَّقْدِرَ عَلَیْهِ» به معنای این است كه: گمان كرد كه به خاطر كارش عقوبت نمی شود»«۶».?
????????????
۱- تفسیر قمی ج ۲ ص ۴۹.
۲- فجر ۱۶.
۳- صافات / ۱۴۳-۱۴۴.
۴- عیون اخبار رضا علیه السلام ج ۱ ص ۱۷۹ باب ۱۵ ح ۱.
۵- تفسیر قمی ج ۲ ص ۴۹.
۶- تفسیر قمی ج ۲ ص ۴۹.✳️ ✳️ ✳️