?بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ?

✅مناظره دوزخیان با بهشتیان

?پس از انجام مراحل مختلف حساب در «یوم الحساب» جایگاه افراد در بهشت و دوزخ مشخص می‌شود؛ بهشتیان در بهشت و جهنمیان در جهنم استقرار می یابند،

? مذاکره و گفتگو لفظی بین آنان بالا می گیرد.

? هر کدام اعمال و کارهای دنیای خود را بر شمرده و جزا و پاداشی را که دریافت نموده است،

? برای دیگری بیان می نماید. و افراد می‌توانند علاوه بر مشاهده‌ی جایگاه خود، جایگاه دیگران را نیز مشاهده نمایند، 

?بهشتیان رو به دوزخیان کرده و یک سوال بسیار مهم از آنان می‌پرسند؛ 

✅سوال این است که چرا شما اهل دوزخ شدید؟ 

?«ما سَلَکَکُمْ فی سَقَرَ.» [۳۱]و این در حالی است که بعض اهل بهشت و دوزخ در دنیا با هم آشنابوده  و با هم مراوده داشته اند. 

 ✅گاهی اوقات از این رو از سر تعجب می‌پرسند.

? «شما که در دنیا در کنار ما بودید، با ما زندگی می‌کردید، همسایه و برادر و خویشاوند ما بودید، مگر چه عملی انجام داده‌اید.

? که مستحق دوزخ و آتش شده‌اید؟»

? آنها به مومنین و بهشتیان اینگونه می‌گویند: ?«وَ نَادَی أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الجَْنَّةِ أَنْ أَفِیضُواْ عَلَیْنَا مِنَ الْمَاءِ أَوْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ قَالُواْ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلیَ الْکَافِرِین…»

?«و دوزخیان، بهشتیان را صدا می‌زنند که: «(محبّت کنید) و مقداری آب ، یا از آنچه خدا به شما روزی داده، به ما ببخشید!» آن‌ها.

? (در پاسخ) می‌گویند: ?«خداوند این‌ها را بر کافران حرام کرده است…>> [۳۲]نکته‌ی زیبا و تامل برانگیزی که در ادامه‌ی این آیه بیان می‌دارد این است که اگر نِعَم بهشتی بر اهل دوزخ حرام شده است تنها به این دلیل است که دنیا آنان را فریب داده و دین و آئین ومقدسات را به بازیچه  و سرگرمی می‌گرفتند. 

✅این تحریم در حقیقت یک نوع تحریم تکوینى است ، همانند محرومیت بسیارى ازبیماران از غذاهاى لذیذ و رنگارنگ .

 ?[۳۳]دوزخیان با وجود اینکه باصراحت پاسخ منفی  اهل بهشت را می‌شنوند ولی باز ناامیدانه به آن‌ها التماس کرده و می‌گویند:

? «یَوْمَ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الْمُنَافِقَاتُ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ انظُرُونَا نَقْتَبِسْ مِن نُّورِکُمْ قِیلَ ارْجِعُواْ وَرَاءَکُمْ فَالْتَمِسُواْ نُورًا فَضُرِبَ بَیْنهَُم به سورٍ لَّهُ بَابُ بَاطِنُهُ فِیهِ الرَّحْمَةُ وَ ظَاهِرُهُ مِن قِبَلِهِ الْعَذَاب.»

?«نظری به ما بیفکنید تا از نور شما پرتوی برگیریم! به آن‌ها گفته می‌شود: 

?«به پشت سر خود بازگردید و کسب نور کنید!» در این هنگام دیواری میان آن‌ها زده می‌شود که دری دارد، درونش رحمت است و برونش عذاب.»

? [۳۴]مومنین در صحرای محشر دارای صورت‌های نورانی و بشّاشی هستند؛ نوری از جنس نور ولایت و نور عبادت ؛ 

?ولی اهل عناد و لجاج چنین نوری با خود به همراه نیاورده‌اند لذا ملتمسانه از مومنین تقاضا می‌کنند که قدری صورت خود را برگردانید تا ما نیز بتوانیم تا اندازه‌ای از نور چهره‌ی شما استفاده کرده و مقداری از مسیر قیامت را طی کنیم ولی پاسخی که به آنان داده می‌شود این است که به دنیا بازگشته و از آنجا طلب نورانیت کنید.

?منافقان، مؤمنان را فریاد می دارند مگر ما (در دنیا) با شما نبوده ایم؟ می گویند: 

✅بلی، ولیکن (با نفاق) خویشتن را گرفتار بلا کردید و چشم به راه ماندید و شک و تردید ورزیدید و آرزوها و پندارها شما را گول زد و اهریمن فریبکار شما را فریب داد تا اینکه فرمان خدا در رسید، 

✅پس امروز هم از شما و هم از کافران عوض و غرامتی پذیرفته نمی شود. ?جایگاه شما ها آتش دوزخ است. 

?« يُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ وَلَـٰكِنَّكُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَكُمْ وَتَرَ‌بَّصْتُمْ وَارْ‌تَبْتُمْ وَغَرَّ‌تْكُمُ الْأَمَانِيُّ حَتَّىٰ جَاءَ أَمْرُ‌ اللَّـهِ وَغَرَّ‌كُم بِاللَّـهِ الْغَرُ‌ورُ‌»

?«آنها را صدا می‌زنند: «مگر ما با شما نبودیم؟!» می‌گویند: 

?«آری، ولی شما خود را به هلاکت افکندید و انتظار (مرگ پیامبر را) کشیدید، و (در همه چیز) شکّ و تردید داشتید، و آرزوهای دور و دراز شما را فریب داد تا فرمان خدا فرا رسید، و شیطان فریبکار شما را در برابر (فرمان) خداوند فریب داد! » [۳۵]

?در نهایت بهشتیان اهل جهنم را مورد خطاب قرار داده و از آنان در مورو تحقق وعده های الهی می پرسند:

? « وَ نادى‌ أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا قالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمینَ؛صدا می‌زنند اصحاب بهشت اصحاب دوزخ را صدا می زنند و می گویند :

? خدا به وعده‌هایی كه به ما داده بود وفا كرد، آیا وعده‌هایی كه به شما دوزخیان داده وفا كرده؟! بهشتیان می‌گویند: 

?خدا وعده داده بود به ما كه به بهشت ببرد. به وعده‌اش نسبت به شما هم وفا كرد ؟ گفتند: 

?بله. ما رسیدیم به آنجایی كه باید می‌رسیدیم شما هم رسیدید.اعتراف گرفتن از خود دوزخیان. و این بهترین نوع اعتراف

است که انسان چیزی را که خودش انکار می کرد روزی اعتراف کند . [۳۶]با این که بهشتیان به تحقق وعده الهی در باره دوزخیان واقف هستند و آن را به رای العین می بینند. 

✅سئوال کردن از این موضوع چه وجهی دارد؟ وچه فایده ای بر این سئوال مترتب است ؟

? در پاسخ گفته می شود استفهام چند نوع است و در اینجا استفهام٬ استفهام حقیقی نیست بلکه استفهام توبیخی است . 

?مثل اینکه به فردی که حرف ناصحی را گوش نکرده و دچار خسران و زیان شده است به او گفته می شود: 

?آیا من پیش از این به شما نگفتم ؟ سؤ ال همیشه براى افزایش معلومات نیست ، بلکه گاهى جنبه ملامت و سرزنش و توبیخ دارد، و در اینجا چنین است ، در واقع این خود یکى از کیفرهاى گنهکاران است.