هدايت به معناي واقعي

هدايت به معناي واقعي زمانی محقق می­شود كه از ناحية خداي سبحان باشد و زمانی هدایت از طرف خداي سبحان تحقق می­یابد كه آدمي را به صراط مستقيم كشانيده و با انبيا عليهم‏السلام همراه كند و علامت آن نيز اين است كه برگشت همة افعال انسان به توحيد و اقامة دعوت حق و عبوديت و تقوا باشد.

خداوند تأسی و اقتدا به پیشوایان دین را وظیفة مؤمنان دانسته و می­فرماید: «لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ اللّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ یَرْجُوا اللّهَ وَ الْیَوْمَ اْلآخِرَ وَ ذَکَرَ اللّهَ کَثیرًا»؛[1] قطعاً براى شما در (اقتدا به) رسول خدا سرمشقى نيكوست، براى آن كس كه به خدا و روز بازپسين اميد دارد و خدا را فراوان ياد مى‏كند.

باغبانی ائمه علیهم­السلام در هدایت و تکامل انسان

در برخی از عبارات، پیامبر اکرم صلی­الله­علیه­وآله را به باغبان تعبیر کرده­اند؛ به خاطر این که هیچ وقت یک زمین آباد را برای باغبانی به کسی نمی­دهند، چراکه وقتی زمین آباد باشد نیازی به باغبان ندارد؛ زیرا باغبان برای چیدن علف­های هرز و به بار آوردن گلها و غنچه­هاست. لذا رسول اکرم صلی­الله­علیه­وآله کسی است که شوره زار مکه را که اصلاً آب و گیاهی نداشت باغبانی کرد و خار و خاشاک و ناخالصی­های آن را برطرف نمود و چهره­هایی مثل سلمان و عمار و اباذر را تربیت نمود.

باغبان امروز حضرت ولی­عصر عجل­الله­تعالی­فرجه­الشریف است، باید ظهور کند تا علف­های هرز را چیده و گل­ها و غنچه­های بشری را به بار آورد، چراکه تکمیل بشر در دست اوست.

هدایت، ابتدای راه تکامل

خدای متعال در قرآن کریم می­فرماید: «أُولئِكَ الَّذينَ هَدَى اللَّهُ»؛[2] آنها كسانى هستند كه خداوند هدايتشان كرده است.  منظور از «الذين» در این آيه انبیاء و ائمه عليهم­السلام هستند كه تربیت یافتگان مکتب الهی بوده و دیگران باید فضایل اخلاقی و کرامت­های انسانی را از آنان یاد بگیرند.

اما اين هدايت پايان راه نيست، چراكه خداوند به پيامبرش با اين كه هدايت يافتة واقعي است و براي تمام بشر تا روز قيامت چراغ راه است، مي­فرمايد كه به اين هدايت قناعت نکن: «فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ»؛[3] پس به هدايت آنان اقتدا كن؛ یعنی توحيد و ساير اصول اعتقادى را قوی­تر کن و در این راه صبر و استقامت داشته باش و ساير اصول اخلاق و تعليم و تربيت را رعایت کن و باز هم جلوتر از اين برو!

در سورة زمر نیز خطاب به پيامبر صلی­الله­علیه­وآله مي­فرمايد: «قُلْ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ»؛[4] بگو من اگر به پروردگارم عصيان ورزم از عذاب روزى هولناك (روز رستاخیز) مى‏ترسم. همچنین وقتی که آیة «وَ أَنْذِرْ عَشيرَتَكَ الْأَقْرَبينَ»[5] نازل شد، همین جمله را بیان داشتند.

خدای سبحان در ادامه به رسولش می­فرماید: «قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِكْرى‏ لِلْعالَمين»؛[6] بگو: در برابر اين (رسالت و تبليغ)، پاداشى از شما نمى‏طلبم! اين (رسالت)، چيزى جز يك يادآورى براى جهانيان نيست! (اين وظيفة من است)؛ یعنی ای رسول ما! این هدایت را به مردم نیز بازگو کن و آنها را از خواب غفلت بیدار ساز.

[1] . سوره احزاب، آیه21.
[2] . سوره انعام، آیه90.
[3] . همان.
[4] . سوره زمر، آیه13.
[5] . سوره شعراء، آیه214.
[6] . سوره انعام، آیه90.