گاه می اندیشم چه کسی مرا نفرین کرد که ابلیس دل کوچکم را معبد خود کرد
ویامیپرسم ای غم چه شد که دلم لجن زار کینه ها گشت
وامامیخواهم بدانم چه وقت میاید که من به آدمیت خود شک کردم
ویاکسی خواهد گفت بامن ای بخت مرده آنجا گورستان است
وان قبرکوچک و تنگ مال توست ، آن تنها سرپناه توست
گاه باخود میگویم بعد مرگ من چه کسی از نبودم غمگین خواهد شد
این غم چند صباحی بیش نخواهد بود
همه میروند و من میمانم و تنهایی قبرم
به مردن رازی ست که درکلام امیراین گونه خطاب میکنند
:النّاسُ نِیامُ إذا مَاتُوا اِنْتَبَهُوا (1)؛ مردم خوابند، هنگامى كه بمیرند بیدار مى‌شوند. قرآن كریم: وَ مَا هَـذِهِ الْحَیَوةُ الدُّنْیَآ إِلاَّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ الدَّارَ الاَْخِرَةَ لَهِىَ الْحَیَوَانُ لَوْ كَانُوا یَعْلَمُون (2)؛ این زندگى دنیا، جز سرگرمى و بازیچه نیست و زندگى واقعى، سراى آخرت است، اى كاش [مردم] مى‌دانستند.
از تطبیق فرمایش بلند علوی با آیه شریفه می‌توان دریافت، زندگی و هستی حقیقی، حیات آن جهانی است که چشمان انسان در این دنیا بدان بسته است و تو گویی که زندگی این جهان، بسان زندگی در خواب است که هیچ حقیقتی ورای آن نیست.
انسان در خواب خود هم زندگی میکند و چه کارها که نمی کند و چه‌ها که بر سرش نمی‌آید از تلخ و شیرین اما از خواب که بیدار میشود نقش آن زندگی نقش بر آب میشود و اگر تلخ انسان نفس راحتی میکشد و اگر شیرین، حسرت می‌خورد.
ماجرای میان زندگی دنیا و آخرت همین ماجرای زندگی خواب و بیداری است. و چنانکه بعد از بیدار شدن از خواب به آنچه در آن بر ما گذشته و بی اساس بودن آن متحیر شده و خیالمان آسوده و یا متحسر میشود. مرگ هم بیداری از این دنیا و چشم گشودن به حیات حقیقی است که تعجب و حسرت ما را بر آنچه بر ما گذشته و خیالاتی که ما را بر خود مشغول داشته، بر می‌انگیزد.
از این خواب دنیایی دو تعبیر می‌توان کرد که یکی تعبیر ابتدایی و اخلاقی است و دیگری تعبیر عمیق عرفانی است. تعبیر ابتدایی و اخلاقی از خواب دنیایی همان پرده‌ی غفلتی است که بر دیده‌ی جان آدمی بر اثر مشغول شدن به دنیا افتاده است. و این پرده دیری نمی‌پاید که با مرگ دریده شده و چشم انسان به حقیقت گشوده میشود.
اما تعبیر عمیق و عرفانی اشاره به وهمی بودن زندگی دنیایی دارد تا توجه انسان را در همین جا به زندگی جاودان و حقیقی، معطوف دارد که اگر همت کند در این سرای نیز بدان نائل آید. و هر که بر این رمز موفق شود، خود به سراغ مرگ خواهد رفت، پیش از آنکه مرگ سراغ او آید. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: مُوتوا قَبلَ اَن تَمُوتُوا (3)؛ بمیرید قبل از آن‌كه شما را بمیرانند. و این همان رمز است.
…
اذان هنگام تولد برای نمازی است که
هنگام مرگ می خوانند…
و
چقدر کوتاهست این زندگی
به فاصله یک اذان تا نماز
قدر این دوران کوتاه را بدانیم.
دعای روز نوزدهم ماه مبارک رمضان
